Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας και είναι απαραίτητη για τη μεταφορά της γλυκόζης που λαμβάνεται από τις τροφές, μέσα στα κύτταρα. Όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή η ινσουλίνη που παράγει δεν δρα σωστά, τότε η γλυκόζη που λαμβάνεται από τις τροφές δεν εισέρχεται στα κύτταρα ώστε να έχουν την απαραίτητη ενέργεια για τη λειτουργία τους και παραμένει στο αίμα με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων της και άρα την εκδήλωση της νόσου.

*Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 900.000 διαβητικοί, εκ των οποίων οι μισοί είναι χωρίς αγωγή και μόνο οι 250.000 είναι σωστά ρυθμισμένοι.

Συμπτώματα

Δεν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα όμως υπάρχουν κάποιοι παράγοντες οι οποίοι μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες εμφάνισης προδιαβήτη και είναι οι εξής:

• Επιπλέον κιλά, υπέρβαρα άτομα
• Ηλικία 45 ετών και άνω
• Κληρονομικότητα
• Υψηλά επίπεδα χοληστερίνης με χαμηλή HDL – χαμηλά επίπεδα «καλής χοληστερίνης»
• Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Εμφάνιση διαβήτη κατά τη διάρκεια της κύησης   

Πόσοι τύπου διαβήτη υπάρχουν;

• Ο τύπος 1 στον οποίο το πάγκρεας δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη
• Ο τύπος 2 στον οποίο το πάγκρεας παράγει μεν ινσουλίνη, αλλά όχι όση χρειάζεται ο οργανισμός
• Ο διαβήτης της εγκυμοσύνης
• Ο διαβήτης ως συνέπεια άλλων νοσημάτων (π.χ. παθήσεις παγκρέατος και ορισμένες ενδοκρινοπάθειες) και μετά από λήψη ορισμένων φαρμάκων (π.χ. κορτιζόνη)

Διαβήτης Τύπου 1

Ο Διαβήτης τύπου 1 είναι αυτοάνοσο νόσημα. Το σώμα καταστρέφει από μόνο του τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη. Με αποτέλεσμα να μην μπορεί να παραχθεί η ινσουλίνη που έχει ανάγκη ο οργανισμός για να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη. Σχεδόν το 15% των ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη πάσχουν από Διαβήτη τύπου 1.

Είναι επίσης γνωστός και ως νεανικός Διαβήτης, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν τη νόσο σε μικρή ηλικία. Σε αρκετές περιπτώσεις εμφανίζεται και μετά τα 18 έτη, αλλά απαντάται εξαιρετικά σπάνια μετά τα 40 έτη. Ονομάζεται επίσης και Ινσουλινοεξαρτώμενος Σακχαρώδης Διαβήτης, καθώς η λειτουργία του οργανισμού των πασχόντων απαιτεί την τακτική και σωστή λήψη της ινσουλίνης τους. Ενδιαφέρουσα εναλλακτική ή συμπληρωματική θεραπεία αποτελεί η μεταμόσχευση παγκρεατικών κυττάρων με ελπιδοφόρα αποτελέσματα, αφού στην ουσία ο οργανισμός αρχίζει εκ νέου να παράγει ινσουλίνη. Ο τύπος 1, σε αντίθεση με τον τύπο 2, δεν μπορεί να προληφθεί. Η πλειονότητα των ατόμων είναι κανονικού βάρους και δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα μέχρι την εκδήλωση του Διαβήτη. Ούτε η άσκηση αλλά ούτε και η διατροφή μπορούν να το αποτρέψουν. Μέχρι στιγμής παρ’ όλες τις προσπάθειες δεν έχει βρεθεί τρόπος πρόβλεψης ή καθυστέρησης εκδήλωσης του Διαβήτη τύπου 1. Η δοκιμασία του C-πεπτιδίου είναι μια εργαστηριακή εξέταση με την οποία διαπιστώνεται αν κάποιος έχει Διαβήτη τύπου 1 ή 2.

 Διαβήτης Τύπου 2

Ο οργανισμός ενός ανθρώπου με Διαβήτη Τύπου 2 είτε δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή εμφανίζει αντίσταση στην ινσουλίνη που παράγει (μια κατάσταση που ονομάζεται «ινσουλινοαντίσταση» και κατά την οποία ενώ υπάρχει ινσουλίνη, αυτή δεν μπορεί να εισάγει τη γλυκόζη στα κύτταρα).

Ο Διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται πολύ αργότερα ηλιακά σε σχέση με το Διαβήτη Τύπου 1 και είναι ο πιο κοινός τύπος Διαβήτη. Ονομάζεται και μη ινσουλινοεξαρτώμενος, αφού δεν αντιμετωπίζεται αποκλειστικά με τη χρήση ινσουλίνης, αλλά κυρίως με χάπια.Στην περίπτωση της ινσουλινοαντίστασης, το σώμα παράγει μεν ινσουλίνη, άλλη δράση της είναι μειωμένη. Έτσι, η γλυκόζη δεν εισχωρεί στα κύτταρα και αυτό προκαλεί δύο κύρια προβλήματα:

• Συσσώρευση της γλυκόζης στο αίμα.
• Τα κύτταρα δεν λαμβάνουν τη γλυκόζη που χρειάζονται για την ενέργεια και την ανάπτυξη του οργανισμού.

Στα αρχικά στάδια του τύπου 2, η κύρια διαταραχή είναι η ινσουλινοαντίσταση και τα αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα. Υπάρχουν φάρμακα που βοηθούν στην αύξηση δράσης της ινσουλίνης και μειώνουν την παραγωγή γλυκόζης από το ήπαρ. Καθώς η ασθένεια προχωρά, σε κάποιες περιπτώσεις η παραγωγή ινσουλίνης μειώνεται και ο ασθενής χρειάζεται να παίρνει υποκατάστατα ινσουλίνης. Η πλειοψηφία των ανθρώπων που παρουσιάζουν Διαβήτη τύπου 2 ήταν υπέρβαροι όταν εμφανίστηκε η νόσος, ενώ το 55% των ασθενών ήταν παχύσαρκοι. Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν πως η ύπαρξη λίπους στην περιοχή της κοιλιάς και ταυτόχρονα στα κοιλιακά-σπλαχνικά όργανα κάνει τα άτομα αυτά πιο ευάλωτα στην ανάπτυξη Διαβήτη τύπου 2.

Είναι πολύ πιθανόν τα άτομα να μπορούν να ρυθμίσουν την γλυκόζη που παράγεται κάνοντας περισσότερη άσκηση, μειώνοντας το βάρος τους και αποφεύγοντας τροφές με υψηλό ποσοστό υδατανθράκων. Ωστόσο, η ινσουλινοαντίσταση μπορεί να συνεχιστεί και οι ασθενείς θα πρέπει να συνεχίσουν και να ρυθμίσουν σωστά με τη βοήθεια ειδικού τη σωματική άσκηση, τη δίαιτα, τον έλεγχο του σωματικού τους βάρους, αλλά και την προσθήκη φαρμακευτικής αγωγής (αν απαιτείται).

Επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη

Ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να επηρεάσει την καρδιά, τα μάτια, τα νεφρά, τα νεύρα και τα πόδια. Η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική, ώστε ο διαβητικός να ακολουθήσει ορισμένη θεραπεία, όχι μόνο για την ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλά και για την αποφυγή ή καθυστέρηση ανάπτυξης χρόνιων επιπλοκών.

Πως προλαμβάνουμε τις επιπλοκές

Oι ιατρικές εξετάσεις μπορούν να συμβάλλουν στην έγκαιρη διάγνωση της πάθησης. Κλείστε λοιπόν στο Medicus ραντεβού για ένα ολοκληρωμένο check up που περιλαμβάνει:

• Καρδιολογικό έλεγχο Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να υποβάλλονται σε ετήσιο καρδιολογικό έλεγχο, καθώς η στεφανιαία νόσος έχει αυξημένη επίπτωση στα άτομα αυτά. Ο έλεγχος περιλαμβάνει ηλεκτροκαρδιογράφημα, τρίπλεξ καρδιάς, τεστ κοπώσεως.
• Έλεγχος νεφρών Ο διαβήτης αποτελεί την πρώτη αιτία αιμοκάθαρσης παγκοσμίως. Η μέτρηση της αλβουμίνης στα ούρα ανιχνεύει την προσβολή των νεφρών από διαβήτη. Η εξέταση πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, μαζί με τις εξετάσεις αίματος για τους νεφρούς (ουρία, κρεατινίνη, ηλεκτρολύτες) και να επαναλαμβάνεται ανά 6μηνο αν τα αποτελέσματα είναι παθολογικά.
• Μέτρηση γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης Η μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης πρέπει να γίνεται κάθε τρεις μήνες.
• Έλεγχος λιπιδίων και αρτηριακής πίεσης Ο έλεγχος των λιπιδίων και της αρτηριακής πίεσης είναι απαραίτητος για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, καθώς και τα δύο αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά επεισόδια. Πρέπει να ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα. Σε ότι αφορά τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, πρέπει να ελέγχετε τις τιμές τους τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο.