Ενδοκρινολογικό

Τα νοσήματα του ενδοκρινικού συστήματος, ιδιαίτερα όμως του θυρεοειδούς αδένα, εμφανίζουν διαρκώς αυξητική τάση.

Το ενδοκρινολογικό τμήμα, με έμφαση στις παθήσεις του θυρεοειδούς, παρέχει ολοκληρωμένες διαγνωστικές και θεραπευτικές λύσεις.

Σε διάστημα λίγων ωρών είναι δυνατός ο απεικονιστικός έλεγχος, η κυτταρολογική διάγνωση και οι θεραπευτικές κατευθύνσεις.

Γενικά

Το ενδοκρινές σύστημα είναι το σύστημα οργάνων ενός οργανισμού που είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο μίας πληθώρας λειτουργιών του οργανισμού, όπως είναι ο έλεγχος της αναπαραγωγής, του μεταβολισμού, της σύστασης των εξωκυτταρικών υγρών κλπ. Γενικά το ενδοκρινές σύστημα παίζει κυρίαρχο ρόλο στην διατήρηση της ομοιόστασης του οργανισμού, δηλαδή στην διατήρηση της σταθερότητας του εσωτερικού περιβάλλοντος του οργανισμού.

Ο έλεγχος των διαφόρων λειτουργιών πραγματοποιείται με έκκριση κατάλληλων ορμονών από ειδικά όργανα που λέγονται ενδοκρινείς αδένες. Οι κύριοι ενδοκρινείς αδένες του σώματος είναι η υπόφυση, ο θυρεοειδής, οι παραθυρεοειδής, το πάγκρεας, τα επινεφρίδια και οι γονάδες (Όρχεις (στο γεννητικό σύστημα των αντρών) και Ωοθήκες ή Ωαγωγοί (στο γεννητικό σύστημα των γυναικών).

Για την έκκριση των ορμονών το ενδοκρινές σύστημα συνεργάζεται με το νευρικό σύστημα. Με την εμφάνιση κατάλληλου ερεθίσματος, το νευρικό σύστημα δίνει εντολή στο ενδοκρινές να εκκρίνει την κατάλληλη ορμόνη. Η απελευθέρωση των ορμονών μπορεί να είναι συνεχής, περιοδική ή κατά κύματα. Περίπτωση περιοδικής έκκρισης ορμονών είναι οι ορμόνες του αναπαραγωγικού συστήματος.

Ο έλεγχος του ενδοκρινούς συστήματος πραγματοποιείται με τον μηχανισμό της αρνητικής ανάδρασης. Με αυτό τον μηχανισμό η αύξηση της συγκέντρωσης της εκκρινόμενης ορμόνης αναστέλλει την περαιτέρω έκκριση της. Ο μηχανισμός αυτός διακρίνεται σε σύστημα άμεσης ρύθμισης, και σε σύστημα έμμεσης ρύθμισης.

Ορμόνες του ενδοκρινούς συστήματος

Ορμόνες της υπόφυσης

Η υπόφυση είναι ένας ενδοκρινής αδένας που βρίσκεται στον εγκέφαλο και εκκρίνει εννέα διαφορετικές ορμόνες. Η υπόφυση χωρίζεται σε νευροϋπόφυση και αδενοϋπόφυση. Συνήθως υπάρχει και μία ενδιάμεση περιοχή που λέγεται διάμεσος λοβός ή διάμεση μοίρα. Από την αδενοϋπόφυση εκκρίνονται οι ορμόνες: θυρεοτρόπος ορμόνη που ελέγχει τον θυρεοειδή αδένα, καρτικοτρόπος ορμόνη που ελέγχει τα επινεφρίδια, αυξητική ορμόνη που ελέγχει τα οστά, γαναδοτροπίνες που ελέγχουν τους όρχεις και τις ωοθήκες και προλακτίνη που ελέγχει τους γυναικείους μαστικούς αδένες. Από την νευροϋπόφυση εκκρίνονται οι ορμόνες ωκυτοκίνη, που ελέγχει την μήτρα, και αντιδιουριτική, που ελέγχει τα νεφρά.

Ορμόνες του θυρεοειδούς αδένα

Ο θυρεοειδής αδένας είναι ενδοκρινής αδένας που στα θηλαστικά βρίσκεται στον λαιμό. Εκκρίνει τις ορμόνες θυροξίνη και τριωδοθυρονίνη. Αυτές οι ορμόνες επηρεάζουν πολλές λειτουργίες του σώματος και είναι απαραίτητες για την καλή λειτουργία άλλων ορμονών. Μία από τις κυριότερες επιδράσεις φυσιολογικές επιδράσεις των θυρεοειδών ορμονών είναι η αύξηση του μεταβολισμού και της θερμογένεσης.

Ορμόνες του παραθυρεοειδούς αδένα

Ο παραθυρεοειδής αδένας βρίσκεται στην οπίσθια πλευρά του θυρεοειδή. Εκκρίνει τις ορμόνες παραθορμόνη, που ελέγχει την συγκέντρωση ασβεστίου στο πλάσμα και όταν δρα αυξάνει τις συγκεντρώσεις του, και καλσιτονίνη που είναι ανταγωνιστική της παραθορμόνης και μειώνει την συγκέντρωση του ασβεστίου στο πλάσμα.

Ορμόνες των επινεφριδίων

Τα επινεφρίδια είναι ενδοκρινείς αδένες που βρίσκονται πάνω από τα νεφρά. Τα επινεφρίδια παράγουν γλυκοκορτικοστεροειδείς ορμόνες και τις κατεχολαμίνες αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη. Κυριότερη γλυκοκορτικοστεροειδής ορμόνη είναι η κορτιζόνη που ενισχύει την διαδικασία της γλυκονεογένεσης. Η αδρεναλίνη παίζει ρόλο στην γρήγορη κινητοποίηση των αποθεμάτων ενέργειας του οργανισμού.

Ορμόνες του παγκρέατος

Το πάγκρεας είναι ενδοκρινής αδένας που παράγει τις ορμόνες ινσουλίνη και την ανταγωνιστική της ορμόνη γλουκαγόνο. Η ινσουλίνη εκκρίνεται όταν υπάρχει αυξημένη συγκέντρωση γλυκόζης στον οργανισμό και βοηθάει στον μεταβολισμό της. Αντίθετα, το γλουκαγόνο εκκρίνεται όταν η συγκέντρωση της γλυκόζης είναι χαμηλή και ο ρόλος του είναι να διεγείρει την αποικοδόμηση του γλυκογόνου στο ήπαρ.

1 και 2 Υπόφυση, 3 Θυρεοειδής αδένας,
4. Θύμος, 5. Επινεφρίδια,
6. Πάγκρεας, 7 Ωοθήκες, 8. Γονάδες

Πότε πάω στον Ενδοκρινολόγο;

Πολύ γενικευμένα, όταν έχω πρόβλημα με τις ορμόνες μου!

Ειδικότερα ώμος πρέπει να λάβουμε υπ’ όψει ότι εμφανίζονται ορμονικά προβλήματα όταν δεν λειτουργούν σωστά οι ενδοκρινικοί αδένες.

Αν και είναι πολύ ευρύ το φάσμα των ενδοκρινών παθήσεων, αναφέρουμε παρακάτω μία βασική λίστα παθήσεων που έχουν άμεση αν όχι απολκειστική σχέση.

Ακμή – Υπερτρίχωση
Διαταραχές της εμμηνορρυσίας (εφηβείας, ενήλικων γυναικών και των κλιμακτηρικών περιόδων τους)
Διαταραχές εφηβείας ( πρώιμη ή καθυστερημένη)
Διαταραχές σωματικής ανάπτυξης (πχ ανάστημα)
Διαταραχές του Ασβεστίου
Εμμηνόπαυση και Ορμονική Θεραπεία Υποκατάστασης
Οστεοπόρωση
Παθήσεις του θυρεοειδούς
Σακχαρώδη Διαβήτη (παιδιά, έφηβοι και ενήλικοι)
Στειρότητα (σε άνδρες και γυναίκες)
Υπερχοληστεριναιμίες

Εκτός από τη διάγνωση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση έχει και την ικανότητα να σας βοηθήσει στην πρόληψη αυτών των παθήσεων και αυτό επειδή η κλινική του πράξη καθοδηγείται σε μεγάλο βαθμό από εργαστηριακές εξετάσεις, μεγαλύτερο από ό,τι για τις περισσότερες ειδικότητες, καθώς σε πολλές περισσότερες περιπτώσεις μόνο ο εργαστηριακός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει μια διαταραχή που ενδεχομένως έχει ελάχιστα κλινικά συμπτώματα ή σημεία.